جراحی تعویض مفصل زانو یکی از روشهای موثر برای رفع درد و بازگشت به زندگی عادی است، اما موفقیت واقعی این عمل به مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو بستگی دارد. در این مقاله با نکات ضروری دوره نقاهت، از 48 ساعت اول تا بهبودی کامل آشنا میشوید. خواهید دانست چگونه از زخم مراقبت کنید، چه تمریناتی انجام دهید و چه زمانی باید نگران باشید تا روند ریکاوری بعد از آرتروپلاستی زانو را با اطمینان طی کنید.
مراقبت های تعویض مفصل زانو بعد از عمل: 48 ساعت اول
اولین روزها پس از جراحی حساسترین مرحله هستند. در این مدت زیر نظر پرستاران قرار دارید و داروهای مسکن دریافت میکنید. تورم و درد طبیعی است اما باید کنترل شود. معمولاً یک تا سه روز در بیمارستان میمانید تا وضعیت شما پایدار شود. فیزیوتراپیست از همان روز اول کمک میکند تا حرکات ساده زانو را شروع کنید و از خشکی مفصل جلوگیری شود. استفاده از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن پا برای کاهش تورم ضروری است.
زمان ترخیص بستگی به سرعت بهبودی دارد. اگر بتوانید به تنهایی از تخت خارج شوید، با واکر یا عصا چند قدم بردارید، درد قابل تحمل باشد و توانایی استفاده از دستشویی را داشته باشید، آماده بازگشت به خانه هستید. مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو در منزل از همین لحظه اهمیت بیشتری پیدا میکند.
مراقبت از محل جراحی و زخم عمل زانو
پانسمان روی زخم از عفونت محافظت میکند و به بهبود کمک میکند. تعویض به موقع پانسمان معمولاً هفته اول در مطب پزشک انجام میشود. زخم را تمیز و خشک نگه دارید و از تماس مستقیم با آب بپرهیزید. بخیههای قابل جذب نیازی به کشیدن ندارند اما بخیههای معمولی 10 تا 20 روز بعد برداشته میشوند.
در صورت مشاهده قرمزی شدید، گرمی، ترشح چرکی یا خونریزی غیرعادی، فوراً با پزشک تماس بگیرید. این علائم ممکن است نشانه عفونت باشند. نحوه شستشوی زخم با سرم را رعایت کنید و از دستورات پزشک پیروی کامل داشته باشید. برای کسب اطلاعات تخصصیتر درباره مراقبت پس از جراحی، میتوانید به total knee replacement guide مراجعه کنید.

در صورت مشاهده قرمزی شدید، گرمی، ترشح چرکی یا خونریزی غیرعادی، فوراً با پزشک تماس بگیرید. این علائم ممکن است نشانه عفونت باشند. نحوه شستشوی زخم با سرم را رعایت کنید و از دستورات پزشک پیروی کامل داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر درباره هزینه پانسمان زخم در منزل میتوانید به منابع معتبر مراجعه کنید.
|
مراحل مراقبت از زخم |
زمانبندی | نکات کلیدی |
|
تعویض پانسمان اول |
هفته اول | در مطب پزشک |
|
کشیدن بخیههای معمولی |
10-20 روز |
بخیههای جذبی نیازی ندارند |
| خشک نگه داشتن | تا بهبودی کامل |
از خیساندن پرهیز کنید |
| کنترل علائم عفونت | روزانه |
قرمزی، تورم، ترشح |
تمرینات توانبخشی و فیزیوتراپی بعد از عمل زانو
فیزیوتراپی بعد از جراحی زانو از روز اول یا دوم شروع میشود و قلب برنامه توانبخشی پس از تعویض مفصل است. تمرینات ساده مثل خم و راست کردن زانو در حالت خوابیده، حرکت مچ پا و بالا بردن پای صاف به بهبود گردش خون و تقویت عضلات کمک میکنند. این حرکات از لخته شدن خون پیشگیری کرده و دامنه حرکتی مفصل را بازمیگرداند.
تمرینات تقویت چهارسر ران از اهمیت ویژهای برخوردار است. این عضله پایداری زانو را تامین میکند. پیادهروی کوتاه و منظم توصیه میشود اما ورزشهای سنگین مثل دویدن و دوچرخهسواری تا چند ماه بعد ممنوع است. شنا پس از بهبود زخم میتواند گزینه خوبی باشد. مراقبت پس از جراحی زانو بدون فیزیوتراپی منظم کامل نیست و معمولاً شش تا دوازده ماه طول میکشد تا به عملکرد کامل برسید. دکتر حاضر با تیم متخصص خود خدمات فیزیوتراپی در منزل ارائه میدهد تا شما در محیط راحت خانه به بهبودی برسید.

مدیریت درد عمل زانو
کنترل درد نقش مهمی در بهبودی دارد. پزشک داروهای مسکن، ضدالتهاب و گاهی مواد افیونی ضعیف تجویز میکند که باید دقیقاً طبق دستور مصرف شوند. داروهای رقیقکننده خون مثل وارفارین برای جلوگیری از لخته شدن خون ضروری هستند اما باید زیر نظر پزشک باشید چون خطر خونریزی دارند.
استفاده از کمپرس یخ 10 تا 20 دقیقه چند بار در روز به کاهش درد و تورم کمک میکند. بالا نگه داشتن پا روی بالش به گونهای که زانو بالاتر از قلب باشد نیز موثر است. اگر درد شدید شد یا داروها کارایی نداشتند، با پزشک صحبت کنید. نشستن بیش از یک ساعت ممنوع است چرا که تورم را افزایش میدهد.
رژیم غذایی و تغذیه مناسب بعد از عمل
تغذیه سالم و متعادل به بهبودی سریعتر کمک میکند. پروتئین برای ترمیم بافتها، ویتامین C برای بهبود زخم و ویتامین D برای سلامت استخوان ضروری هستند. مصرف فیبر کافی از یبوست جلوگیری میکند که مشکل رایج بعد از جراحی است. نوشیدن آب فراوان به حفظ تعادل مایعات بدن کمک میکند.
از مصرف ویتامین K یا غذاهای سرشار از آن مثل کلم و اسفناج در صورت مصرف وارفارین پرهیز کنید. اضافه وزن نگیرید تا فشار اضافی به زانو وارد نشود. مکملهای آهن در صورت توصیه پزشک مفید هستند. رژیم غذایی مناسب بخشی از مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو است که نباید فراموش شود.
فعالیتهای روزمره و محدودیتها
بعد از بازگشت به خانه باید وسایل منزل را طوری بچینید که مانع راه رفتن با واکر نباشند. فرشها و قالیچههای سُر خورنده را جمع کنید. از صندلی با پشتی مناسب و ارتفاع مناسب استفاده کنید. هنگام استحمام روی صندلی بنشینید و از کفی ضد لغزش استفاده کنید.
رانندگی تا چهار هفته ممنوع است. بلند کردن اجسام سنگینتر از 5 کیلوگرم خطرناک است. از پلههای طولانی دو ماه اول اجتناب کنید. هنگام بالا رفتن از پله ابتدا پای سالم و هنگام پایین رفتن ابتدا پای عمل شده را بگذارید. با عصا یا واکر تا چهار تا هشت هفته راه بروید تا پزشک اجازه دهد.
نگهداری بعد از عمل زانو شامل رعایت این محدودیتهاست تا از آسیب به مفصل جدید جلوگیری کنید. ورزشهایی که ضربه، پیچش یا فشار زیاد دارند مثل فوتبال و اسکی همیشه ممنوع هستند.

علائم خطر و زمان مراجعه به پزشک: کم و کیف نقاهت عمل زانو
برخی علائم نشاندهنده مشکلات جدی هستند که نیاز به مراجعه فوری دارند. تب و لرز، درد شدید که با مسکن کنترل نمیشود، تورم و قرمزی شدید ناحیه جراحی، ترشح بدبو یا چرکی از زخم و درد ساق پا همراه با گرمی که نشانه لخته خون است، همگی باید فوراً به پزشک گزارش شوند.
اگر متوجه شدید دلیل دیر خوب شدن زخم مشخص نیست یا روند بهبودی کندتر از حد انتظار است، با جراح مشورت کنید. پیگیری منظم و معاینات دورهای بخشی از مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو است که نباید نادیده گرفته شود.
نتیجهگیری: نقش پرستاری منزل در بهبودی
مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو فرآیندی جامع است که شامل کنترل درد، مراقبت از زخم، فیزیوتراپی منظم، تغذیه مناسب و رعایت محدودیتها میشود. موفقیت جراحی به میزان زیادی به پایبندی شما به این دستورات بستگی دارد.
در این مسیر، دکتر حاضر با ارائه خدمات پرستاری منزل شامل تعویض پانسمان، انجام تزریقات و فیزیوتراپی تخصصی در کنار شما است. تیم مجرب ما با بیش از 7 سال تجربه در ارائه خدمات درمانی در منزل، از نقاهت راحتتر و بهبودی سریعتر شما اطمینان میدهد. برای دریافت مشاوره رایگان با شماره 09129333134 تماس بگیرید.
سوالات متداول در مورد مراقبت بعد از جراحی زانو
بعد از عمل مفصل زانو چه زمانی میتوانم راه بروم؟
یک تا دو روز بعد از جراحی با کمک فیزیوتراپیست و واکر شروع میکنید. چهار تا هشت هفته طول میکشد تا بدون عصا راه بروید.
چگونه از عفونت زخم عمل زانو جلوگیری کنم؟
زخم را تمیز و خشک نگه دارید، پانسمان را به موقع عوض کنید، قبل از لمس زخم دست بشویید و آنتیبیوتیکهای تجویزی را کامل مصرف کنید.
چه تمریناتی بعد از عمل تعویض مفصل زانو انجام دهم؟
خم و راست کردن زانو، حرکت مچ پا، بالا بردن پای صاف و تقویت چهارسر ران از روز اول شروع میشود. پیادهروی کوتاه منظم توصیه میشود اما ورزشهای سنگین تا چند ماه ممنوع است.