تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب یکی از دغدغه‌های اصلی والدین جدید است که اغلب با سؤالات فراوانی همراه می‌شود. آیا نوزادم به اندازه کافی شیر می‌خورد؟ آیا دفعات شیردهی او طبیعی است؟ چگونه می‌توانم شب‌ها استراحت کنم؟ در وب سایت دکترحاضر، تیمی از متخصصان مراقبت نوزاد آماده ارائه مشاوره و راهنمایی به شما هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی در زمینه مراقبت از نوزاد، می‌توانید با شماره ۰۹۱۲۹۳۳۳۱۳۴ یا ۰۲۱۷۷۹۵۸۳۴۷ تماس بگیرید. آدرس ما: تهران، نارمک- چهار راه تلفنخانه- جنب داروخانه- پلاک ۲۵۲.
مقدمه: اهمیت تغذیه شبانه برای نوزادان
شیردهی شبانه نقش حیاتی در رشد و سلامت نوزادان دارد. معده کوچک نوزادان تازه متولد شده، ظرفیت محدودی دارد (حدود اندازه یک گیلاس) و شیر مادر به سرعت هضم می‌شود. به همین دلیل، نوزادان نیاز دارند تا در فواصل منظم و کوتاه تغذیه شوند.
تغذیه شبانه نوزاد نه تنها برای تأمین نیازهای تغذیه‌ای او ضروری است، بلکه در تنظیم تولید شیر مادر، کنترل زردی نوزاد و ایجاد پیوند عاطفی بین مادر و نوزاد نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.
تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب بر اساس سن
تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب با افزایش سن او تغییر می‌کند. در جدول زیر که برگرفته از دانشنامه kidshealth است راهنمای کلی دفعات شیردهی بر اساس سن نوزاد ارائه شده است. توجه داشته باشید که این اعداد تنها راهنمای کلی هستند و هر نوزاد الگوی منحصر به فرد خود را دارد.
|
سن نوزاد |
تعداد دفعات شیردهی در شبانه‌روز | تعداد دفعات شیردهی در شب (۸ شب تا ۸ صبح) |
|
۰ تا ۱ ماه |
۸-۱۲ بار |
۳-۵ بار |
|
۱ تا ۳ ماه |
۷-۹ بار |
۲-۴ بار |
| ۳ تا ۶ ماه |
۶-۸ بار |
۱-۳ بار |
|
۶ تا ۱۲ ماه |
۴-۶ بار |
۰-۲ بار |
الگوی طبیعی شیردهی نوزادان تازه متولد شده (۰ تا ۱ ماه)
در ماه اول زندگی، دفعات شیردهی در شب برای نوزادان بسیار زیاد است. نوزادان تازه متولد شده معمولاً هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار به تغذیه نیاز دارند، که معادل ۳ تا ۵ بار شیردهی نوزاد در شب است.
مادر یک نوزاد یک ماهه، تجربه خود را اینگونه بیان می‌کند: در هفته‌های اول، شب‌ها تقریباً هر ۲ ساعت یکبار بیدار می‌شدم تا به پسرم شیر بدهم. بسیار خسته‌کننده بود، اما می‌دانستم این فرآیند برای رشد او ضروری است. زمانی که نوزادم دچار زردی شد، پزشک تأکید کرد که شیردهی شبانه را افزایش دهم تا به دفع بیلی‌روبین کمک کند.
دفعات شیردهی شبانه برای نوزادان ۱ تا ۳ ماهه
با رشد نوزاد و افزایش ظرفیت معده او، فاصله بین دفعات شیر دادن به نوزاد افزایش می‌یابد. نوزادان ۱ تا ۳ ماهه معمولاً ۲ تا ۴ بار در طول شب تغذیه می‌شوند.
در این سن، برخی نوزادان ممکن است یک دوره خواب طولانی‌تر در شب داشته باشند، اما هنوز هم به تغذیه شبانه نوزاد نیاز دارند. مهم است که والدین انتظارات واقع‌بینانه‌ای داشته باشند و بدانند که خواب یکسره شبانه در این سن کاملاً غیرطبیعی است.
تغذیه شبانه نوزادان ۳ تا ۶ ماهه
با رسیدن به سن ۳ تا ۶ ماهگی، بسیاری از نوزادان تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب را کاهش می‌دهند. در این سن، ۱ تا ۳ بار شیردهی در شب معمول است، اما برخی نوزادان ممکن است به تدریج شب‌ها خواب طولانی‌تری داشته باشند.
نکته مهم: توجه داشته باشید که شروع غذای کمکی به معنای قطع شیردهی شبانه نیست. نوزادان همچنان به شیر مادر به عنوان منبع اصلی تغذیه خود نیاز دارند.
مادر دوقلوهای ۴ ماهه، می‌گوید: وقتی دوقلوهایم به ۴ ماهگی رسیدند، الگوی خواب و شیردهی نوزاد تغییر کرد. آنها معمولاً یک دوره خواب ۵-۶ ساعته در ابتدای شب داشتند و سپس ۱-۲ بار دیگر برای شیر خوردن بیدار می‌شدند. این تغییر برای من بسیار ارزشمند بود چون توانستم کمی استراحت کنم.
علائم نشان دهنده گرسنگی نوزاد در شب
تشخیص علائم گرسنگی نوزاد قبل از گریه، به والدین کمک می‌کند تا شیردهی نوزاد در شب را آسان‌تر مدیریت کنند. برخی از این علائم عبارتند از:
واکنش سریع به علائم اولیه گرسنگی می‌تواند شیردهی شبانه را آسان‌تر کند، زیرا نوزاد آرام‌تر است و بهتر شیر می‌خورد.
|
علائم اولیه گرسنگی |
علائم متوسط گرسنگی | علائم دیررس گرسنگی |
|
حرکات سریع چشم‌ها در خواب |
افزایش حرکات بدن | گریه شدید |
| مکیدن دست یا انگشتان | باز کردن دهان |
صورت قرمز |
|
حرکات لب و زبان |
چرخیدن سر به اطراف |
حرکات شدید بدن |
| صداهای آرام | ناله‌های کوتاه |
سخت آرام شدن |
آیا محدود کردن شیردهی شبانه به نوزاد صحیح است؟
بسیاری از والدین تحت فشار اطرافیان یا به امید خواب بیشتر، سؤال می‌کنند آیا می‌توان دفعات شیردهی در شب را محدود کرد؟
متخصصان وب سایت دکترحاضر معتقدند که محدود کردن تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب در ماه‌های اول زندگی توصیه نمی‌شود، زیرا:
1. شیردهی شبانه برای تأمین نیازهای تغذیه‌ای نوزاد ضروری است
2. تولید هورمون پرولاکتین (مسئول تولید شیر) در شب بیشتر است
3. محدود کردن شیردهی می‌تواند به کاهش تولید شیر منجر شود
4. نوزادانی که دچار زردی هستند، به شیردهی شبانه بیشتر نیاز دارند
در صورتی که نوزاد شما به دستگاه زردی نیاز دارد، شیردهی مکرر، به خصوص در شب، کمک زیادی به دفع بیلی‌روبین و بهبود سریع‌تر او خواهد کرد.
چالش‌های شیردهی شبانه و راهکارهای مقابله با خستگی والدین
بی‌شک، شیردهی نوزاد در شب می‌تواند برای والدین، به خصوص مادران، بسیار خسته‌کننده باشد. اما راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند این فرآیند را آسان‌تر کند:
مادر یک نوزاد ۲ ماهه، تجربه خود را اینگونه بیان می‌کند: در ابتدا شیردهی شبانه برایم بسیار سخت بود. اما با استفاده از یک اپلیکیشن، زمان‌های شیردهی را ثبت می‌کردم و متوجه شدم فرزندم الگوی نسبتاً منظمی دارد. با این آگاهی توانستم کمی قبل از زمان احتمالی گرسنگی او استراحت کنم.
|
چالش |
راهکار |
| خستگی مفرط |
خوابیدن زمانی که نوزاد خواب است؛ حتی در طول روز |
|
درد ناشی از شیردهی |
مشاوره با متخصص شیردهی برای اصلاح وضعیت شیردهی |
| بیدار شدن مکرر |
استفاده از گهواره کنار تخت (Co-sleeper) برای دسترسی آسان‌تر |
|
تنهایی و استرس |
تقسیم وظایف با همسر؛ مثلاً پدر می‌تواند تعویض پوشک و آروغ گرفتن را انجام دهد |
| کمبود خواب مزمن |
استفاده از کمک افراد خانواده برای استراحت در طول روز |
نقش پدر در تغذیه شبانه نوزاد
اگرچه شیردهی به نوزاد مستقیماً وظیفه مادر است، اما پدران نیز می‌توانند نقش مهمی در تغذیه شبانه نوزاد داشته باشند. پدر یک نوزاد ۳ ماهه می‌گوید: من شب‌ها بیدار می‌شوم، نوزاد را به همسرم می‌دهم و پس از شیردهی، آروغش را می‌گیرم و او را آرام می‌کنم تا همسرم بتواند سریع‌تر به خواب برود. این همکاری باعث می شود هر دو خستگی کمتری احساس کنیم.
1. کمک به مادر برای پیدا کردن وضعیت راحت شیردهی
2. آوردن نوزاد به رختخواب مادر و بازگرداندن او پس از شیردهی
3. تعویض پوشک قبل یا بعد از شیردهی
4. اقدام برای آروغ نوزاد پس از شیردهی
5. آرام کردن نوزاد پس از شیردهی تا مادر بتواند استراحت کند
سوالات متداول درباره شیردهی شبانه نوزاد
آیا نوزاد من بیش از حد شیر می‌خورد؟
خیر، نوزادان سالم معمولاً به اندازه نیاز خود شیر می‌خورند. برخلاف شیر خشک، امکان زیاده‌روی در مصرف شیر مادر بسیار کم است.
چگونه بفهمم نوزادم به اندازه کافی شیر می‌خورد؟
پوشک‌های خیس (۶-۸ عدد در روز)، افزایش وزن مناسب و رضایت نوزاد پس از شیردهی، نشانه‌های کافی بودن شیر دریافتی هستند.
آیا بیدار کردن نوزاد برای شیردهی شبانه ضروری است؟
در هفته‌های اول، بله. نوزادان زیر ۱ ماه، به خصوص اگر زیر وزن یا دچار زردی باشند، نباید بیش از ۳-۴ ساعت بدون تغذیه بمانند. پس از این دوره، معمولاً می‌توانید اجازه دهید نوزاد الگوی طبیعی خود را دنبال کند.
آیا استفاده از پستانک شبانه توصیه می‌شود؟
توصیه می‌شود تا زمانی که شیردهی کاملاً تثبیت نشده (معمولاً ۴-۶ هفته)، از پستانک استفاده نکنید، زیرا ممکن است در یادگیری صحیح مکیدن پستان اختلال ایجاد کند.
چه زمانی تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب کاهش می‌یابد؟
تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب بخش طبیعی و مهمی از رشد و تکامل نوزاد است. با درک نیازهای نوزاد و ایجاد استراتژی‌های مناسب برای مدیریت خستگی، این دوره چالش‌برانگیز اما گذرا را راحت‌تر می‌توان سپری کرد. تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب برای هر نوزاد متفاوت است، اما معمولاً از ۳-۴ ماهگی، بسیاری از نوزادان یک دوره خواب طولانی‌تر (۵-۶ ساعت) در شب پیدا می‌کنند. با این حال، برخی نوزادان تا یک سالگی یا بیشتر همچنان به شیردهی شبانه نیاز دارند.
لطفاً نظرات و تجربیات خود را در مورد تعداد دفعات شیردهی نوزاد در شب با ما به اشتراک بگذارید. آیا راهکار خاصی برای مدیریت شیردهی شبانه یافته‌اید که می‌خواهید با سایر والدین به اشتراک بگذارید؟ برای مشاوره رایگان با کارشناسان پرستاری کودک و اطلاعات بیشتر درباره اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل، با شماره ۰۹۱۲۹۳۳۳۱۳۴ تماس بگیرید.